week 9

Onze reis, week 9, Oceanië, Nieuw-Zeeland en Australië; Azië, Indonesië, Bali.
Hallo allemaal.

Maandag 24 december 2012.
Om 02.50 uur opstaan, je dingen doen en aanrijden. Zoals afgesproken zet Jan me met alle spullen bij de drop off en brengt daarna de auto weg. Inchecken gaat goed en de koffers kunnen doorgestuurd worden naar Bali. Fijn, hoeven wij er bij de tussenlanding op Sydney, Australië niet mee te liggen sjouwen.
Om 06.35 uur vliegen we richting Sydney, dit duurt 3 ½ uur. Met verrekenen tijdszones komen we dus niet om 10.00 uur aan maar om 08.00 uur. Jan heeft thuis (Nederland) via internet een visum voor een dag Australië geregeld, want onze volgende vlucht gaat pas vanavond en we hebben geen zin om de hele dag op het vliegveld rond te hangen.
In het vliegtuig hebben we weer een formulier moeten invullen, naar waarheid. Omdat we veelal ‘nee’ scoren op de vragen en omdat we ‘transit’ (reizen verder) zijn krijgen we geen extra bagage controle (zo nodig met behulp van honden) en kunnen doorlopen.
We kopen een kaartje voor de Sydney Airport Train. Voor 32,40 AD (Australische Dollars) kun je de hele dag onbeperkt toeren in de stad. Onze eerste halte is Hyde Park. Er lopen ibissen rond. Er staan veel mooie oude bomen om in de schaduw te zitten, wat je wel nodig hebt want het is 29 graden. Ik bekijk het Anzac Memorial, een groot gebouw met 22.000 sterren tegen het plafond, die de gevallenen van de Eerste Wereld Oorlog symboliseren.
Onze tweede halte is Circulair Quay Station. Van hieruit lopen we naar het Opera House en de Royal Botanic Gardens. En vanaf hier heb je ook een prachtig zicht op de Sydney Harbour Bridge. In de harbour ligt een zee cruiseschip, andere boten en schepen die er langs varen krijgen op dat moment een speelgoedformaat.
Een folder geeft een top 5 secrets bloot, waaruit enkele feitjes. Opera House: de Deense architect heet Jør Utzon. Gebouwd tussen 1959 en 1973. Aanvankelijk beraamde kosten: 7 miljoen. Uiteindelijk totaal plaatje: 102 miljoen. Klinkt ons bekend in de oren…. dus niet iets typisch Nederlands. Aantal dakplaten: 1.056.006.
Feitjes Harbour bridge: ijzer zet tot 7 inches uit, afhankelijk van het weer. Geopend in 1932 en pas afbetaald in 1988. Benodigde verf: 80.000 liter. Daarom is de brug grijs geverfd. Andere kleuren waren niet haalbaar in die hoeveelheid.
We eten wat en gaan naar Town Hall Station. Bij de andere stations zagen we al hoge gebouwen maar hier is de ene ‘wolkenkrabber ’nog groter dan de andere. Gelukkig staan er ook nog oude gebouwen tussen. Sommigen worden gerestaureerd. Op het immense zeil wat een gedeelte van het gebouw aan het zicht ontneemt staat een ‘foto’ van het gebouw zodat het ‘compleet ’overkomt.
We hebben genoeg mensen en gebouwen gezien en hitte gehad en gaan terug naar het vliegveld. Daar is het aangenaam van temperatuur. Flesjes drinken kun je hier ook met je creditcard uit de automaat halen. Handig als je niet over de juiste valuta beschikt.
Langzaam gaan we naar gate 32, het aantal winkeltjes is niet meer te tellen. Er wordt veel omgeroepen, mensen die te laat zijn met inchecken. Zie je weer iemand met een rood gezicht door de lange gangen hollen.
Aan boord zitten we aan de raam, gelukkig niet in het midden pad van 4 stoelen. Op het scherm kun je precies de route volgen van het vliegtuig. Waar het zich bevindt boven Australië, hoeveel de buitentemperatuur is, de snelheid van het vliegtuig en op welke hoogte het zich bevindt. 6 ½ vlieguren te gaan.
Om 21.00 uur plaatselijke tijd komen we aan in Bali. Lichamelijk zitten nog op de Nieuw-Zeelandse tijd, dat is 02.00 uur ’s nachts. De benauwdheid komt je al tegemoet. Weer netjes in de rij staan om een visum te kopen. Dan weer in een andere rij staan waar het paspoort en het in het vliegtuig ingevulde formulier worden gecontroleerd. En hier mag je absoluut niet met zijn tweeën bij de balie gaan staan. Achter de streep blijven. Ook kleine kinderen dienen een voor een naar voren te komen.
Dan de arrival hal in. Kadek, de chauffeur zou klaar staan met een papier in zijn hand met namen erop. Er staan wel honderd mensen in de hal met een papier met namen er op…. Toch nog snel gevonden. Warmte, vochtigheid en een grote deinende mensen massa: welkom in Bali.
Buiten is het al een tijdje donker. Kadek leidt ons naar een parkeerterrein; auto’s, motors, brommers en scooters zo ver je kunt kijken. De auto heeft gelukkig airco! De hoofdweg is goed en tweebaans. De scooters vliegen je links en rechts om de oren. Op claxonneren staat hier geen boete….
Na een uur, een geldautomaat en een winkel verder komen we aan in Ubud. De echtgenote van Kadek verwelkomt ons met spaghetti en koffie. Lekker, dat kunnen we gebruiken. Op het beneden terras komen we bij. Het is een prachtig huis. We kiezen voor de boven slaapkamer. Na een verkwikkende douche ( voor eventjes) en met een kakofonie aan geluiden van kikkers en andere dieren vallen we onder de klamboe als een blok in slaap.

Dinsdag 25 december 2012.
Eerste kerstdag op Bali. Qua oppervlakte vier keer zo groot als de provincie Utrecht. Vier miljoen inwoners waarvan de meesten het Hindoeïsme aanhangen. De rest van Indonesië heeft de Islam als geloof.
Elke dag worden offers gebracht om de goden te verheugen en de demonen mild te stemmen. Het zijn kleine gevlochten mandjes van bananenblad. Met er in rijst, fruit, bloembladeren en vruchten besprenkeld met holy water en wierookstaafjes erbij. Je vindt de kunstig gevlochten mandjes overal. Op het trottoir, op de weg, portieken en familie tempels.
De huishoudster Nyoman is al bezig in de keuken als we beneden komen. Even later staat er een lekker ontbijt voor onze neus op het beneden terras. We genieten van de lekkere verse vruchtendrank die ze net gemaakt heeft. Iets met mango, ananas, papaja en banaan.
Het grote huis heeft drie aparte ingangen. Een voor de beneden verdieping met slaapkamer, terras met eettafel en buitenbadkamer. Verbeeld je dat er langs een muur planten op de grond van je badkamer groeien en dat een derde van het plafond weg is waardoor je de bladeren van de bananenbomen ziet en een stuk blauwe lucht….. Een aparte ingang voor de keuken en een aparte ingang voor de bovenverdieping met slaapkamer, badkamer (dicht van boven) en groot terras. Met overal een schitterend uitzicht op rijstvelden en enkele andere huizen.
De luchtige katoenen kleren hebben we uitgepakt. Voorlopig hebben we geen lange broek of vest of jas nodig. Langzaam wandelen we een stukje richting Ubud, we zitten namelijk aan de buitenkant. Ubud staat bekend als het artistieke hart van Bali. Galerie, restaurant, winkel en spa wisselen zich elkaar af; aan beide zijden van de straat en dat kilometers lang.
We snappen nu waarom zoveel mensen scooter rijden ( behalve het trotseren van de warmte en vochtigheid): de kwaliteit van het trottoir is om te huilen. Knappe kop als je 10 meter egaal trottoir kunt vinden. Veel gebroken of verdwenen stoeptegels, wiebelende putdeksels, van die grote waar je over heen moet lopen, veel kapotte roosters of verdwenen roosters waardoor je in een gapend gat kijkt waar rioolwater doorheen stroomt en waar kleine struiken naar boven groeien. In een informatie boekje schrijven ze dat je in het donker moet uitkijken waar je loopt, maar dit geldt net zo goed voor overdag.
Verder word je regelmatig ‘aangeklampt’ of je een taxi nodig hebt of het restaurant wil bezoeken. We kopen enkele dingetjes in een winkel en wandelen naar huis. In het guestbook hebben we al gelezen dat Nyoman een geboren kok is en dat je eigenlijk niet naar een restaurant hoeft te gaan. We hebben gevraagd of ze voor ons wil koken. Lekker!!
’s Middags maken we kennis met de Nederlandse buren, ze gaan binnenkort weer voor 6 maanden naar Nederland.
Dag na aankomst is het verplicht je te registreren bij de politie. Nyoman zorgt hier voor.
We hebben ook een huisdier: een gekko (tokéh). Grijsgroen gevlekt. Af en toe komt zijn vriendje, die is gestreept. Ze willen niet samen op de foto! Boven alle ramen en deuren zijn grote ventilatieopeningen, dus ze kunnen overal naar binnen. Het bed heeft gelukkig een klamboe. Dat vinden we zeker fijn omdat we vandaag een grijsgroene boomslang gezien hebben. Geen egaal groene, die is een stuk gevaarlijker. En verder zijn er twee katten die eigenlijk van de buren zijn maar die zich hier ook thuis voelen.
Nu weten we ook wat een krei is. Een bamboe rolgordijn, dat het terras en de lak van de voordeur beschermt tegen de zon of een hevige plensbui.
Later op de middag lopen we helemaal naar het centrum van Ubud. Als je van drukte houdt is ‘this the place to be’. Terug met een taxi want de onderdanen protesteren….
En natuurlijk bellen met het thuisfront om ze een ‘Zalig kerstfeest ‘ te wensen.

Woensdag 26 december 2012.
Om 07.00 uur op. Om 08.00 uur komt Kadek ons ophalen voor een halve dagtocht. Dit vinden we genoeg om mee te beginnen. We gaan naar drie verschillende tempels in de buurt. Bij alle drie moet je behoorlijk trappen lopen en conditie hebben want het is (’s ochtends al) benauwend vochtig en warm.
Bij de eerste, de Pura Tirta Empul, worden we zelf een bezienswaardigheid. Er zijn genoeg mensen die met die lange buitenlanders met hun sarong om op de foto willen. Schijnt geluk te brengen. Een dertigtal gelukkige mensen later kunnen we doorlopen. De tempel is vanaf 962 bekend om zijn opborrelende bronwater, vlak bij de rivier Pakirisan. Aan het water worden heilzame krachten toegeschreven. Iedereen komt hier wel een keer per jaar om water mee te nemen voor de ceremonies thuis. Ook bij de rituele wassingen schijnt het altijd druk te zijn Nu is het nog te vroeg in de ochtend. Boven de tempel zien we op een heuvel het zomerpaleis van Soekarno.
De tweede tempel, de Gunung Kawi ligt in een kloof. We zien negen immense monumenten die in rotsen zijn uitgehouwen. Ze dateren uit de 11e eeuw. Veel trappen naar beneden, kalm aan en later weer naar boven, kalm aan. Maar even goed bonst je hart en is je rug drijfnat. We weten dat we dit de komende twee weken kunnen verwachten.
De derde tempel is de Goa Gaja. De bekende olifantengrot dankt zijn naam aan Garesha, de olifant koppige zoon van Shiva. De grot/tempel dateert uit de 11e eeuw. Het is een kleine T-vormige grot. Daarna vele traptreden naar beneden op het grote complex waar ook weer rituele wassingen mogelijk zijn, komen we bij een prachtige boom uit. Het zijn de wijdverspreide en dikke wortels die iedereen op de foto zet.
Bij iedere tempel ingang staan verschillende winkeltjes en word je aangeklampt of je een sarong wilt kopen (bij korte en driekwart broek verplicht). Maar als je doorloopt krijg je er een bij de ingang omgedaan of aangereikt. Tijdens de autorit komen we ook nog langs een bekend houtsnijdersdorp, Tampaksiring.
’s Middags zijn we terug van een interessante route, zeker door wat Kadek telkens in zijn beste Engels erbij vertelt. Er staat eten klaar. Alles vers, heerlijk. En om te beginnen heeft Nyoman het niet te pittig, hot en spicy gemaakt.
Na het eten wat uitrusten en wachten tot de korte bui en het onweer over zijn (regenseizoen). Daarna lopen we nog een stukje om de omgeving te verkennen. Ubud staat bekend als het culturele centrum van Bali. Je vindt om de paar meter een art galerie. De bekendste namen zijn natuurlijk de Berlijnse schilder en musicus Walter Spies en de Nederlandse schilder Rudolf Bonnet.
Nog wat feitjes. Het spirituele, het geestelijke is verheven boven het lichamelijke. Nooit binnenshuis je schoenen aan! Net zoals in Nieuw-Zeeland. Groot verschil met Nieuw-Zeeland: de sigaretten zijn hier 10 keer goedkoper. Altijd je rechterhand gebruiken met eten. Balinezen gebruiken feitelijk geen broodmaaltijd, liever verschillende keren per dag iets met rijst. Het wordt donker rond 18.00 uur. Het blijft ’s nachts warm en vochtig, 25 gaden, overdag 25-30 graden. Voetzolen tonen is ongepast evenals heftig reageren.
Als de schemering invalt, maken de zwaluwen die dicht in de buurt van het terras vliegen plaats voor een vleermuis. ’s Avonds in het donker moet je oppassen dat je niet op de kikkers trapt die her en der zitten. Enkelen hebben de trap als favoriete verblijf uitgekozen.

Donderdag 27 december2012.
Jan heeft vanochtend een scooter gehuurd. 70.000 roepia voor een dag, ± 6 euro.
Lekker in de frisse wind en je bent zo een eind weg. Onvoorstelbaar wat ze allemaal kunnen vervoeren op een scooter: of het nu 3 meter hoog is of 2 meter breed, het deert niet. Kleine kinderen en baby’s gaan ook mee. Met 3 of 4 personen op een scooter kan heel goed. De politie zegt er tenminste niets van.
We rijden naar het noorden tot Penolekan. Onderweg stoppen we voor een grote ceremonie. Aan weerszijden van de weg zitten ± 200 mensen feestelijk gekleed en de klanken van het gamelan orkest hoor je van ver.
Rond de middag zijn we terug en na gegeten en wat gerust te hebben gaan we nog een keer op stap. We zien weer verschillende ceremonies en ook een grote ‘processie ’ op straat. Op de terugweg komen we door Ubud. Het is nu zo druk dat we zelfs op de scooter op een eenrichtingsweg een tijdje in de file staan. Normaal kun je met je scootertje toch links en rechts om de auto’s heen krullen.
Ook snappen we nu waarom er verschillende mensen met een mondkapje op rijden. Ondanks het vele wierook gebruik is de lucht af en toe niet te harden. Op een gegeven moment staat er een scooter voor ons. Klein tenger ‘omaatje’ achterop. Haar haren……!! Ze heeft geen dreadlocks meer maar één vervilte platte boel, het beste te vergelijken met de staart van een bever. We krijgen spontaan de kriebels…
Ook zie je veel honden die op de weg liggen of lopen. Het percentage met schurft is bedroevend hoog. Zij eten de rijst en andere etenswaren van de kleine offergaven op die overal op het trottoir staan. Tenminste als de kippen en hanen die overal los lopen of de talloze mieren ze niet voor zijn.
Jan heeft ondertussen al verschillende vogels gefotografeerd. We stoppen bij een open winkeltje waar veel vogelkooien hangen: schamalijster, witkuifgaai, blauwkopbladvogel, wielewaal, brilvogel, kastanjerug (of borst) lijster, verschillende soorten buulbuls
’s Avonds is het aangenaam vertoeven op de terrassen, we kunnen namelijk uit het beneden of boven terras kiezen. Net als gisterenavond hoor en zie je op verschillende plaatsen vuurwerk knallen.


Vrijdag 28 december2012.
Vanochtend hebben we een grote (voor ons doen) wandeling gemaakt. Begonnen ten noorden van Ubud komen we uiteindelijk in Ubud zelf uit. Via hooggelegen smalle paadjes, niet omlaag kijken!, kom je langs heel veel woningen. Je vraagt je af hoe de mensen hun boodschappen naar boven krijgen, en hoe de ouderen en minder validen hier kunnen wonen. In het algemeen zijn de Balinezen klein en tenger van postuur, de vrouwen hebben vaak een frêle figuurtje.
Een middag regenbui, heerlijk als je op het terras zit en wat aan kunt lummelen. We hebben ondertussen al wat ‘af getranspireerd’. Onze gids Kadek zegt dat het goed is: ‘all toxic out!!’.
’s Avonds gaan we met de laptop naar een nabij gelegen café/pizzeria, met free Wi-Fi. Onder het genot van een groot glas bintang bier kunnen daar onze mail lezen en berichten versturen.

Zaterdag 29 december 2012.
Jan heeft vanochtend weer een scooter gehuurd: nu voor een week voor 280.000 roepia. ( 12.000 roepia is ± 1 euro. Als je gaat pinnen heb je zo een miljoen op zak…). We rijden aan en komen op een heel andere plaats uit dan dat we dachten. Er staan weinig plaatsnamen aangegeven en straatnamen kunnen we ook al niet vinden. Maar we kunnen altijd vragen.
We komen in elk geval dicht bij Denpasar, Lukluk, Tanahlot (in willekeurige volgorde). Een fikse regenbui noopt ons tot een pauze in een cafeetje. 2 grote koppen lekkere koffie voor omgerekend 1 euro 20…
Na 106 kilometer gereden te hebben komen we weer in Ubud aan. Nek, armen en benen bruin tot roodbruin ‘verbrand’. We nemen afscheid van onze Nederlandse buren die voor 6 maanden naar Nederland gaan.
’s Avonds zoeken we foto’s uit die bij week 8 horen. Nog steeds geldt: verhaal versturen gaat gemakkelijker dan de foto’s.

Zondag 30 december 2012.
Nyoman heeft gisteren met Kadek gebeld. Om 9.00 uur staat hij klaar om ons naar Padang Bai, Blue Lagoon te brengen.
Ruim een uur later staan we aan het strand. Bamboe ligbedden huren en snorkelen maar…. Prachtig helder water, grote verschillende koralen en de mooiste vissen, groot en klein en in alle kleuren, ook lichtgevend.
Van een strandje verderop komen ze hier ook met bootjes (vlerkprauwen) de toeristen brengen om ze een half uurtje te laten snorkelen. Blij dat we met onze gids Kadek tot hier gekomen zijn, dit hadden we zelf niet zomaar gevonden. Alleen al de lang smalle weg er naar toe…
Message for Wim: Jan heeft 2x gezwommen en gesnorkeld, dus….
Ook hier bieden ze massages aan: doen…
Vervolgens gaan we Bali Agadorp Tenganan. Dit bekende dorp bevindt zich tussen twee bergen in, omringd door een muur. Na zonsondergang komt er geen toerist meer binnen via de toegangspoort. Na een vrijwillige donatie neemt een Engels sprekende gids ons mee voor een rondleiding door dit dorp met oer-Balinese principes: geen kastenstelsel, geen tanden vijlen en geen crematies.
De 300 dorpelingen leven en wonen volgens hun traditie, een huwelijk met iemand van buiten het dorp wordt liever vermeden. De gevolgen laten zich raden: degeneratie.
Het dorp is beroemd om twee uitstervende kunstsoorten: het dubbele ikat weven en de lontarschilderskunst. Van beiden zien we een privé demonstratie. Voor het graveren met een ijzeren pen in de geprepareerde palmbladeren dien je over goede ogen, een vaste hand en een engelengeduld te beschikken. Bij het dubele ikat weven, gerinsing, idem dito. Het kan maanden tot jaren duren voor een doek af is. Dubbel betekent: zowel de ketting als inslagdraad worden voor het weefproces geverfd.
Op de terugweg rijden we weer door Padang Bai, hier vertrekken de veerboten naar Lombok. Kadek krijgt een telefoontje dat er weer een file staat in Ubud, hij weet alle sluipwegen!

Groetjes van Jan & Wies.